ایجاد راه دسترسی به منطقه باستانی در گندم کوه تفرش درحالی مصوب شده که هنوز این کوه باستانی نه تنها کاوش و تعیین عرصه و حریم نشده بلکه دست یافتن سودجویان به این آثار نیز راحت شده است.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ گندم کوه در واقع یکی از کوه‌های باستانی و مهم در شهرستان تفرش است که به آن دماوند کوچک هم می‌گویند. این کوه به عنوان اثر ملی روز ۲۵ بهمن ۱۳۹۴ به ثبت ملی رسید. آثار به جا مانده تاریخی مانند سنگ نگاره‌های تاریخی در دامنه و بالای کوه وجود دارد و از سال‌ها پیش چشم انداز زیبایی را برای شهرستان تفرش داشته است.

بالای این کوه یک قلعه تاریخی متعلق به دوره ساسانی و در دل دامنه و بالای آن به گفته برخی باستان‌شناسان و پژوهشگران حوزه سنگ‌نگاره همچون دکتر محمد ناصری فرد و علی نورالهی سنگ‌نگاره‌هایی وجود دارد.

مسعودی از کارشناسان میراث فرهنگی و گردشگری تفرش در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: یکی از شاهکارهای زمین شناسی در اینجا قرار دارد که در خودش چند اثر تاریخی چند هزارساله جای داده است.

مسعودی در ادامه می‌گوید: این کوه مخروطی شکل روی گسل قرار گرفته است. تمام خط گسل دیگر چین خوردگی دارد اما این کوه به صورت مخروطی و ۳۶۰ درجه است و یکی از عجایب زمین شناسی است. همچنین نوک این قله، استخر آبی است که در گذشته به وسیله تنبوشه‌های سفالی که هنوز آثارش هست، از پایین به بالا می‌آوردند.

وی به نقوش بز در صخره‌های سنگی اشاره می‌کند و می‌گوید: سنگ نگاره‌های سه تا ۵ هزار ساله در این کوه وجود دارد. آثار تاریخی دیگر آن هنوز هیچکدام کاوش نشده است. در این شرایط داربست‌های فلزی که نمای بدنه و منظر کوه را تخریب می‌کند ایجاد شده تا مردم از آن بالا بروند. ما نمی‌دانیم چرا باید مردم را به بالا رفتن از این پله‌ها تشویق کنند در حالی که هنوز کاوش نشده، امکانات مناسبی آنجا نیست و حفاظتی از این آثار انجام نمی‌گیرد.

مسعودی از طرحی خبر می‌دهد که به نام طرح «هزار پله» مصوب شده و به تأیید اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی نیز رسیده است و موجب شده پله‌های زیادی روی این کوه ایجاد شود تا مردم بتوانند از آن بالا رفته و به سنگ نگاره‌ها و آثار تاریخی دست پیدا کنند.

این در حالی است که هنوز عرصه و حریمی برای این اثر تاریخی مشخص نشده یا اگر انجام شده اطلاع رسانی نشده است. از طرفی فعالان حوزه میراث فرهنگی می‌گویند قرار است بالای کوه درختکاری و آبنما جهت تفریح مردم ایجاد شود. اگر این اقدام انجام شود خلاف قانون خواهد بود چون اول باید عرصه و حریمی برای گندم کوه و آثارش مشخص می‌شد.

سعید حیدری از باستان شناسان تفرش به خبرنگار مهر می‌گوید: اگر در دامنه کوه اثر تاریخی وجود داشته باشد باید و عرصه و حریم آن هم مشخص باشد بعد هر فعالیت دیگری انجام گیرد. با توجه به اینکه هنوز عرصه و حریمی تعیین و مصوب نشده این کار غیر اصولی و غیر قانونی است. مگر مسئولان میراث فرهنگی استان مرکزی به قوانین آشنا نیستند. چطور بدون تعیین عرصه و حریم طرح را مصوب کردند.

طبق روایت‌های قدیمی در دل دامنه کوه قبرهایی وجود دارد و حفاران غیر مجاز دست‌درازی‌هایی به این قبور حتی در ۱۵۰ سال پیش داشته‌اند و باز این شبهه وجود دارد که شاید آثار تاریخی دیگری در دل کوه وجود داشته باشد. از طرفی هیچ امکاناتی برای مردم در بالای کوه تعبیه نشده است تا اگر کسی دچار مشکل شد به او در این ارتفاع دسترسی پیدا کرد.

موضوع مهم دیگر این است که اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی یا حتی تفرش نیروی کافی برای حفاظت از این آثار تاریخی ندارند بنابراین چرا باید راه برای دسترسی آسان سودجویان به این منطقه ایجاد شود.

فعالان گردشگری و میراث فرهنگی تفرش درصدد هستند تا مدیران استانی را متقاعد کنند این مصوبه لغو و پله‌های فلزی نیز جمع آوری شود.