کتابخانه‌ای نفیس در دل یک کافه و در یک بنای تاریخی که زمانی متعلق به داماد مظفرالدین شاه بوده، فعال است و دسترسی به آن برای همه پژوهشگران و علاقه مندان آزاد و رایگان است.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ دارالخلافه نام قدیم تهران امروز است. بعد از اینکه ردای پایتختی بر تهران پوشانده شد، تهران را دارالخلافه نامیدند. دارالخلافه به تدریج توسعه پیدا کرد و از چهار محله به شش محله گسترش پیدا کرد یکی از این شش محله به نام دارالخلافه ماندگار شد.

یکی از خانه‌های این محدوده هنوز بعد از سال‌ها در میان آپارتمان‌های ساخته شده باقی مانده است. این خانه متعلق به محمدرضا مزینانی ملقب به مهین الملک مزینانی داماد مظفرالدین شاه همسر چهارم اقدس السلطنه بوده که در دهه ۴۰ توسط علی امینی اینجا را وقف می‌کند.

خانه ۲۶۰ متری که سال‌ها مخروبه شده بود توسط بهزاد یعقوبی جوان‌ترین نماینده اوقاف در بازار تهران و همسرش با هدف استفاده فرهنگی مرمت و بازسازی شد و در سال ۹۷ با کاربری اولین کافه کتابخانه تهران شروع به کار کرد. هر اتاق از این خانه تاریخی، به نام یکی از محله‌های تهران است و هر میزی به نام یکی از شخصیت‌های معروف آن محله نامگذاری شده است. هر کسی وارد اتاق می‌شود با تصاویری از آن محله، شخصیت‌های معروفش و امامزاده‌ای که در آن محله بوده آشنا می‌شود.

دکوراسیون داخلی برگرفته از معماری دوران پهلوی است و کوچک‌ترین جزئیات مانند کاغذدیواری‌ها و کاشی‌کاری‌ها طرحش مربوط به همان دوره است. همچنین در حیاط آن هنگام مرمت تغییراتی اساسی به‌وجود آمده است؛ به طور مثال حوض مدفون شده آن بیرون آمده و مرمت شده و یا کف حیاط و عمارت‌های آن موزائیک بوده که تبدیل به آجر فرش شده است. عتیقه‌هایی که درجای جای این عمارت وجود دارد کلکسیون صاحب کافه است که از چهارده سالگی شروع به جمع آوری آنها کرده است.

سبک معماری داخلی خانه، معماری ایرانی است که مانند همه خانه‌های قدیمی اندرونی بیرونی و شاه نشین دارد. در عمارت جنوبی، غیر از نمازخانه، یک کتابخانه مهم وجود دارد که بیش از ۳۵۰۰ جلد کتاب نفیس در زمینه‌های تاریخی، ادبی، فرهنگی، مذهبی، رمان را در اختیار علاقه مندان قرار می‌دهد. همچنین ۴۷۰ جلد کتاب ایتالیایی، اسپانیایی، روسی و آلمانی دارد.

در کتابخانه می‌توان به گنجینه‌ای از روزنامه‌ها و مجلات قدیمی، کمیاب و بعضاً نایاب با موضوعات تاریخی، ادبی، فرهنگی، مذهبی، رمان دسترسی پیدا کرد که دیگر سالهاست منتشر نمی‌شوند. از دوره کامل روزنامه اطلاعات گرفته تا مجلات دوره قاجاریه و پهلوی مانند مرآت السفر، تربیت، شرف و شراف، مجله‌های یغما، سپید و سیاه، یادگار، هنر و مردم، معارف اسلامی، سفرنامه‌های قاجار، وقایع اتفاقیه، صوراسرافیل، و مجلاتی که یا افست آن را می‌توان دید یا اصل آنها را.

۵ هزار قطعه عکس از تهران قدیم، اماکن، رجال، بانوان سرشناس، کامل‌ترین قشه‌های تهران قدیم و.. به همراه اصلی ترین لغتنامه دهخدا به همراه ۲۴۰۰ سند وقفی از تهران، سند تشکیل فرمان حکومت در دوره قاجار، ۲۷ هزار برگ سند از تهران اعم از سرگذشت رجال و سیاسیون تهران و موضوعاتی که به اصناف مربوط می‌شود همه و همه از شنبه تا چهارشنبه به صورت رایگان در اختیار مردم است تا پایتخت نشینان با تهران بیشتر آشنا شوند.

تاکید بر شناخت تهران به همین جا ختم نمی‌شود در روزهای دیگر در این مکان تاریخی رویدادهای فرهنگی از جمله شب شعر برگزار می‌شود از آنجا که مالک فعلی خانه انتشارات دارد، سعی کرده تا رونمایی از کتاب‌های تازه منتشر شده را در اینجا به صورت رایگان برگزار کند. مثنوی خوانی و شاهنامه خوانی هم در اینجا برگزار می‌شد که کرونا آن را لغو کرد اما دوباره قرار است این جلسات برگزار شود. صرف یک کافه از این مکان تاریخی استفاده نشود. بنابراین خانه مهین الملک را می‌توان یک مکان فرهنگی نامید تا یک کافه.

حالا قرار است به مجموعه گنجنامه دارالخلافه که شامل امامزاده‌ها، واقفان و علما است؛ کتابی با عنوان اصناف دارالخلافه هم اضافه شود که شامل اطلاعاتی درباره تاریخچه اصناف، تصاویر دیده نشده از تهران، اسناد مرتبط با اصناف و… است تا کتابخانه دارالخلافه با کتاب‌های جدیدی که منتشر شده کامل‌ترین کتابخانه در یک بنای تاریخی باشد که کنارش خدمات کافه‌ای هم داده می‌شود.