یزد- کاروانسرای «خرانق»، از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری و تاریخی روستای خرانق یزد با معماری اصیل ایرانی به شمار می رود.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: بنای کاروانسرای شاهزاده خرانق، به دستور «شاهزاده ولی میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار» و از آجر ساخته شده است. این کاروانسرای تاریخی، یادگار دوره قاجار است و در داخل روستای خرانق قرار دارد. این اثر زیبا در سال ۱۳۷۷ ه. ش با شماره ۲۲۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

برای ورود به کاروانسرای آجری خرانق، ابتدا باید از یک هشتی خاطره‌انگیز گذشت؛ اتاقکی که در دو طرف آن، ۲ ایوان بزرگ شاهانه به همراه پله‌هایی پیچ‌درپیچ به‌سوی پشت‌بام، قرار گرفته است.

با ورود به حیاط این کاروانسرا، تعدادی اتاقک گنبدی و نوک‌تیز دیگر نیز دیده می‌شود که در سالیانی نه‌چندان دور، میزبان مسافران خسته و تنها بوده تا گرد سفر را از روی دوششان بزدایند و برای دیدار امام بزرگوارشان رضا (ع) سفر را ادامه دهند.

مشخصات کاروانسرا

کل بنای کاروانسرای شاهزاده خرانق، به دستور «شاهزاده ولی میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار» و از آجر ساخته شده است. این کاروانسرای تاریخی، یادگار دوره قاجار می‌باشد و در داخل روستای خرانق قرار دارد. این اثر زیبا در سال ۱۳۷۷ ه. ش با شماره ۲۲۳۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امروزه گردشگران و جهانگردان زیادی برای رصد ستارگان به شهر کویری خرانق آمده تا هم از هوای کویر لذت ببرند و هم به تماشای مخمل آسمان سیاه شب بپردازند. سپس در داخل کاروانسرای مجهز و بازسازی‌شده خرانق که امروزه به هتل کاروانسرای شاه‌عباسی خرانق تبدیل گردیده، به استراحت پرداخته و شبی به‌یادماندنی را برای خود و دوستان خویش رقم بزنند.

محوطه بیرونی کاروانسرای خرانق

برای ورود به کاروانسرای آجری خرانق، ابتدا باید از یک هشتی خاطره‌انگیز گذشت؛ اتاقکی که در دو طرف آن، ۲ ایوان بزرگ شاهانه به همراه پله‌هایی پیچ‌درپیچ به‌سوی پشت‌بام، قرار گرفته است.

با ورود به حیاط این کاروانسرا، تعدادی اتاقک گنبدی و نوک‌تیز دیگر نیز دیده می‌شود که در سالیانی نه‌چندان دور، میزبان مسافران خسته و تنها بوده تا گرد سفر را از روی دوششان بردارد و آماده سفری دیگر و اغلب دیدار امام بزرگوارشان رضا (ع) کند.

معماری کاروانسرا

در ۴ قسمت کاروانسرای شاه‌عباسی خرانق، ۴ ایوان تیمچه مانند دوبه‌دو روبروی هم به نظاره ایستاده؛ به این‌گونه که ایوان شاه‌نشین در وسط و ایوان‌های کوچک‌تر در طرفین آن قرار گرفته‌اند. حال اگر کسی در وسط یکی از تیمچه‌ها پایش را به زمین بکوبد، صدای آن به شکل اکو در سقف گنبدی تیمچه تا چند لحظه تکرار می‌شود. اسطبلی بدون سقف نیز در یک سمت کاروانسرا وجود دارد که محل نگهداری چهارپایان بوده است.

کاروانسرا با استفاده از ترکیب ۳ رنگ سبز، زرد و قرمز تزئین گردیده و سفال‌های دایره شکل آن هم که به سبک خاصی در سقف قرار گرفته و نورگیرها و هواکش‌ها را شکل داده‌اند، به زیبایی این سازه افزوده است.

نمای بیرونی کاروانسرای خرانق با آجر و کاشی‌کاری، گچ و سنگ‌بری‌های جالب تزئین شده و در بخش دروازه ورودی هم طاق‌نماها و ایوان‌ها، آجرکاری شده‌اند. در پشت کاروانسرا، محلی به نام قدمگاه و جایگاه نماز امام رضا (ع) قرار دارد که امام غریبمان به هنگام رفتن به خراسان، در آنجا توقف کرده‌اند.

روستای خرانق، مقصدی برای اروپایی‌ها

روستای تاریخی خرانق، منطقه‌ای کوهستانی می‌باشد که در دل کویر یکدست اردکان یزد قرار گرفته است. این روستای ۴۵۰۰ ساله ازنظر ساختاری، بسیار بی‌نظیر بوده و به شهرتی رسیده که مقصدی اصلی، برای گردشگران اقصی نقاط جهان شده است و در اروپا اغلب، ایران را با نام آن می‌شناسند.

قدیمی‌ها، این روستا را با عنوان «خورانق» یعنی زادگاه خورشید یاد می‌کنند که امروزه، به دو بخش جدید و قدیم تقسیم شده و هرکدام، جاذبه‌های خاص خود را دارد.