ثبت جهانی کاروانسراهای ایرانی و عدم ثبت پرونده دیزمار و ماسوله، کاهش ۹۰ درصدی گردشگران ورودی در کرونا، تعویض فرش های موزه فرش از جمله خبرهای حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در این هفته بود.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ در این هفته که هفته‌ای نفس گیر برای ثبت جهانی آثار ایرانی بود با برگزاری کمیته میراث جهانی یونسکو آغاز شد و در آن سه پرونده جهانی مورد بررسی قرار گرفت.

در یکی از این جلسات پرونده ماسوله مورد بررسی قرار گرفت. نماینده ایکوموس درباره ماسوله و منظر تاریخی و فرهنگی آن ارائه کرد و نظرش را درباره عدم ثبت این پرونده داد و در بخشی از گفته‌های خود از ایران خواست تا توضیحات بیشتری را در پرونده لحاظ کند. ضمن اینکه باید یونسکو را از هر تغییری در آن آگاه کند.

نمایندگان کشورهای مختلف از جمله ژاپن، بلژیک، یونان، عربستان و عمان هم درباره این پرونده صحبت کردند برخی از آنها در موافقت با پرونده و برخی دیگر در مخالفت با آن اظهاراتی را بیان کردند. در نهایت پرونده ماسوله دیفر شد یعنی رفت تا دو سال دیگر در اجلاس بعدی مورد بررسی قرار گیرد.

۵۴ کاروانسرای ایرانی جهانی شدند

در این اجلاس پرونده ۵۶ کاروانسرای ایرانی در قالب یک پرونده از ۲۴ استان ایران ارائه شده بودند اما ایرادهای مختلف به این پرونده موجب شد تا دو کاروانسرای یام و مادرشاه حذف شده و به این ترتیب ۵۴ کاروانسرا ثبت جهانی شوند.

در این اجلاس نمایندگان مختلفی درباره پرونده ایران صحبت کردند از جمله اتیوپی، هند، نیجریه و… برخی از آنها ایراد گرفته و برخی دیگر حمایت کردند.

از جمله ایراداتی که به این پرونده گرفته شده درباره نام کلی پرونده بود. در واقع نمایندگان و ارزیابان کمیته میراث جهانی یونسکو اعلام کردند که این نام نمی‌تواند مفهوم کلی پرونده را بیان کند.

همچنین قرار بود هر کشوری با توجه به شرایط خود، نامزدهایی را معرفی کرده و درباره آن توضیح بدهد ولی ما در این پرونده منطق انتخاب پرونده را نمی‌دانیم و مطمئن نیستیم که براساس یک منطق واحد انتخاب شده باشند و به درستی تکامل تاریخی کاروانسراها را نشان نمی‌دهند هر چند که هر کدام متعلق به دوره‌های مختلفی هستند.

برخی از کاروانسراها به عنوان هتل لوکس استفاده شده اند بنابراین نحوه نگهداری از آنها قانع کننده نیست. بنابراین باید علت انتخاب کاروانسراها به صورت دقیق توضیح داده شوند. بهتر است که از ۳۱ کاروانسرایی که متعلق به دوره صفوی هستند دو کاروانسرای یام و مادرشاه حذف شوند.

پرونده جهانی «جنگل‌های هیرکانی» گسترش یافت

در این اجلاس پرونده الحاق منطقه حفاظت شده دیزمار به پرونده ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی که با کشور آذربایجان تهیه و ارائه شده بود. اما کارشناس ایکوموس در این برنامه گفت: در این درخواست ایران ۳ مکان در آذربایجان را معرفی کرده است. در نهایت دو مکان از آذربایجان به پرونده هیرکانی الحاق شد اما پرونده دیزمار رأی نیاورد و قرار شد در پرونده ارسباران درج شود.

ساخت پارکینگ در عرصه میراث جهانی شوشتر ممنوع شد

این هفته سرپرست پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی‌تاریخی شوشتر خبر داد: براساس نظر شورای فنی این پایگاه، ایجاد پارکینگ در محل پایگاه اقدامی غیراصولی تشخیص داده شد و ساخت آن ممنوع اعلام می‌شود.

امین مهدوی‌کیا روز با اشاره به ساخت‌وساز غیرمجاز در عرصه سازه‌های آبی‌تاریخی شوشتر عنوان کرد: بر اساس طرح مصوب عرصه و حرایم میراث‌جهانی، هرگونه ساخت‌وساز در عرصه که با هدف خدمات‌دهی و رفاه حال گردشگر باشد منوط به تأیید طرح از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است.

سرپرست پایگاه میراث‌جهانی سازه‌های آبی‌تاریخی شوشتر گفت: پس از حضور شورای فنی پایگاه در محل و بررسی‌های میدانی و جمیع نظرات اعضا، کاربری پارکینگ که مورد توافق قبلی فی‌مابین آموزش و پرورش و شهرداری بود مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت که درنهایت اقدامی غیراصولی لحاظ شد.

مهدوی‌کیا بیان کرد: گزارشی مجدد به‌منظور جلوگیری از ساخت و ساز غیرمجاز تا اصلاح طرح توسط سرمایه‌گذار، تنظیم و برای جلوگیری از روند کار غیراصولی به اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شوشتر ارسال شد تا اقدامات لازم توسط پایگاه حفاظت انجام شود.

عملیات مرمت و ساماندهی قلعه شیاخ دهلران پایان یافت

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام از اتمام عملیات مرمت و ساماندهی قلعه شیاخ واقع در شهرستان دهلران خبر داد.

فرزاد شریفی با اعلام این خبر بیان کرد: با اعتبار تخصیص یافته به مبلغ ۲ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی، عملیات مرمت و سامان‌دهی قلعه تاریخی شیاخ در روستای بردی بخش زرین آباد شهرستان دهلران پایان یافت.

مدیر کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام افزود: برخی از سرفصل‌هایی که بر روی این بنای تاریخی اجرا شد شامل آواربرداری روی دیوارها و بخش‌های مختلف قلعه، ترمیم ترک‌ها و شکاف‌های ایجاد شده در بدنه دیوارها و … است.

تشکیل ستاد ساماندهی سرویس‌های بهداشتی

این هفته سید عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در صفحه مجازی خود نوشت: جلسه ستاد ساماندهی سرویس‌های بهداشتی در حضور خودم برگزار شد. کارهای خوبی انجام شده و در حال انجام است. مساجد و امامزاده‌های بین‌راهی، فرصت‌های خوبی هستند. مساجد اهل سنت در طول روز باز و سرویس‌هایشان، تمیز است. بسیاری از مساجد شیعه، فقط موقع نماز باز است؛ این خوب نیست!

کاهش ۹۰ درصدی ورود گردشگران خارجی به کشور در دوره کرونا

در این هفته کرسی ترویجی «اثرات کرونا بر گردشگری و تاب‌آوری در مقابل شوک‌های آینده با استفاده از تجارب موفق» به همت معاونت فناوری و کاربردی‌سازی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری برگزار شد.

ارشک مسائلی عضو هیأت علمی گروه پژوهشی گردشگری در این نشست گفت: امروزه رشد اقتصادی کشورها و نرخ اشتغال میلیون‌ها نفر در اقتصاد جهانی به بخش گردشگری و حمل و نقل وابسته شده است؛ این بخش علاوه بر بخش‌های اصلی گردشگری، (بخش‌های حمل و نقل، اقامتگاه‌ها، غذا و نوشیدنی، خدمات پرواز، تفریحات و سرگرمی) بر صنایع و بخش‌های دیگر از جمله مغازه داران، تولیدکنندگان، رستوران‌ها و … (زنجیره ارزش) نیز اثرگذار است.

وی افزود: بر اساس داده‌های سازمان بهداشت جهانی، ویروس کووید -۱۹ تا تاریخ ۱۴ ژانویه ۲۰۲۲، بیش از ۳۱۸ میلیون نفر را درگیر خود کرده و قریب به ۵۵۱۸ هزار مرگ را در سطح جهانی در پی داشته است، تعداد گردشگران ورودی از ابتدای ژانویه ۲۰۲۰ تا سپتامبر ۲۰۲۱ قریب به ۷۶ درصد کاهش یافته و بر اساس داده‌های سازمان گردشگری جهانی، ورود گردشگران در سال ۲۰۲۰ به مقدار ۳۰ سال گذشته برگشته است و ۹۰۰ میلیارد دلار کاهش در حساب‌های ورودی گردشگران بین‌المللی ایجاد کرده که این مقدار ۹۳ درصد کاهش خدمات صادراتی و ۴ درصد کاهش در تجارت در سال ۲۰۲۰ را به همراه داشته است.

فرش‌های موزه فرش ایران تعویض می‌شود

خبر متفاوت این هفته درباره تعویض فرش‌های موزه فرش بود. محمد جواد اینانلو مدیر موزه گفت: فرش‌های داخل موزه تا نوروز سال ۱۴۰۳ با فرش‌های داخل مخزن تعویض می‌شود، تا بازدیدکنندگان فرش‌های دیگری را ببینند و عملاً فرش‌های داخل مخزن موزه مورد استفاده قرار گیرد.

وی افزود: این روند از ۲۸ شهریورماه ۱۴۰۲ آغاز شده است و هر روز پنج فرش، از فرش‌هایی که در موزه نمایش داده می‌شدند با فرش‌های موجود در مخزن تعویض خواهد شد.